Το σίγουρο είναι πως το παιδί σας θέλετε να φέρνει πάντα Α στον έλεγχο. Μήπως όμως εσείς μένετε… μετεξεταστέες στο κολατσιό που του δίνετε για το σχολείο;

Ερευνητές του Πανεπιστημίου του Τέξας ανακάλυψαν ότι πάνω από το 50% των γονιών δεν γνωρίζουν ποιό είναι πραγματικά σωστό κολατσιό για τα μικρά τους. Για την ακρίβεια οι τροφές που επέλεγαν κατά την διάρκεια της έρευνας ήταν ελλιπείς σε ενέργεια, βιταμίνες, ασβέστιο, σίδηρο, φυτικές ίνες και ψευδάργυρο.

Το σχολείο, μέρος του οποίου αποτελεί και το κυλικείο,  πρέπει και μπορεί να είναι το μέσο για την προαγωγή της υγιεινής διατροφής και την εκπαίδευση των μαθητών σε θέματα διατροφής. Είναι γνωστό άλλωστε ότι η παιδική παχυσαρκία και διάφορα νοσήματα που σχετίζονται με την κακή διατροφή χτυπούν την πόρτα ολοένα και περισσότερων παιδιών. Έτσι λοιπόν οι γονείς θα πρέπει να εφιστήσουν τη προσοχή τους στα προϊόντα που επιτρέπεται να πωλούνται στα κυλικεία, ούτως ώστε να προστατεύσουν τα παιδιά τους από ανεπιθύμητα διατροφικά ατοπήματα.

Επιπλέον, είναι σημαντικό το παιδί να καταναλώνει κάποιο ενδιάμεσο γεύμα στο σχολείο, το οποίο θα του δώσει ενέργεια και τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται, γι’ αυτό και δεν πρέπει να παραλείπεται, για να μπορέσει να συνεχίσει την ημέρα του με ζωντάνια, καλύτερη απόδοση στα μαθήματα και στις δραστηριότητες του. Ο αριθμός των γευμάτων στο σχολείο ποικίλει ανάλογα τις ανάγκες, τις δραστηριότητες αλλά και το ωράριο του σχολείου του κάθε παιδιού. Προσοχή χρειάζεται ώστε να ικανοποιείται η πείνα του παιδιού αλλά να μην κόβεται η όρεξη για το κυρίως γεύμα στο σπίτι.  Εάν το παιδί έχει καταναλώσει πρωινό ,το οποίο είναι απαραίτητο και σχολάει το μεσημέρι, συνήθως ένα μόνο κολατσιό είναι αρκετό, το οποίο συστήνεται να καταναλωθεί σε ένα ενδιάμεσο διάλλειμα, όχι πολύ κοντά στο πρωινό γεύμα αλλά ούτε και κοντά στο σχόλασμα.

Επιπρόσθετα, είναι προτιμότερο το παιδί να φέρει μαζί του κάτι από το σπίτι, καθώς η ποιότητα των επιλογών που προσφέρονται στο σπίτι και στο σχολείο είναι διαφορετική.

Αντί λοιπόν για το καθημερινό χαρτζιλίκι δώστε στα παιδιά σας το καθημερινό τους σνακ για το σχολείο. Μπορεί να σας κοστίσει λίγα λεπτά από τον χρόνο σας όμως σίγουρα η υγεία του παιδιού σας αξίζει παραπάνω από αυτά τα λίγα λεπτά την ημέρα. Επιπλέον η προετοιμασία του κολατσιού μαζί με το παιδί σας είναι ένα παράδειγμα καλής διατροφικής συμπεριφοράς και μια ευκαιρία να έρθετε πιο κοντά.

Ταυτόχρονα, ιδανική επιλογή για κολατσιό αποτελούν τα φρούτα, τα οποία μπορούν να καταναλωθούν είτε μόνα τους η σε συνδυασμό με κάποιο άλλο τρόφιμο.

Εξίσου καλές επιλογές για κολατσιό:

• Τοστ ή σάντουιτς με τυρί και λαχανικά όπως ντομάτα, αγγούρι, πιπεριά και μαρούλι (αποφύγετε τα αλλαντικά λόγω της εύκολης αλλοίωσης τους με την ζέστη).
• Σπιτική τυρόπιτα, σπανακόπιτα, κολοκυθόπιτα κλπ. την οποία θα έχετε φτιάξει με φρέσκα και υγιεινά υλικά όπως ελαιόλαδο, αλεύρι ολικής άλεσης, φέτα, ανθότυρο κλπ. Η επιλογή αυτή μπορεί επίσης να σας διευκολύνει καθώς η πίτα που θα φτιάξετε μπορεί να διατηρηθεί 2-3 μέρες στο ψυγείο οπότε κάθε μέρα θα δίνετε στο παιδί σας 1-2 κομμάτια και δεν θα χρειάζεται να ετοιμάσετε κάτι καινούριο.
• Σπιτικό κέικ που θα ετοιμάσετε κατά προτίμηση με αλεύρι ολικής άλεσης και στο οποίο μπορείτε να προσθέσετε ότι αρέσει στο παιδί σας όπως κακάο, κομματάκια σοκολάτας, ξηρούς καρπούς, σταφίδες, κομμάτια φρούτων (εξαιρετική επιλογή το κέικ με μπανάνα). Και αυτό το κολατσιό μπορεί να διατηρηθεί για αρκετές μέρες.
• Αραβική πίτα με τυρί και λαχανικά. Η πίτα αυτή μπορεί να είναι και ψημένη και δεν πρόκειται να μαλακώσει όπως συμβαίνει με το ψημένο τοστ.
• Συχνά τα παιδιά ντρέπονται να κουβαλάνε το σάντουιτς από το σπίτι. Μπορείτε όμως να τους ετοιμάσετε κάτι πιο «μοντέρνο» όπως χάμπουργκερ ή πίτσα τα οποία θα ετοιμάσετε μόνοι σας. Για το χάμπουργκερ αγοράστε μερικά ψωμάκια χάμπουργκερ και προσθέστε τυρί, λαχανικά, ακόμα και ψητό μπιφτέκι ή κοτόπουλο που μπορεί να έχει περισσέψει από το προηγούμενο γεύμα σας.
• Για την πίτσα φτιάξτε ζύμη με αλεύρι ολικής αλέσεως και προσθέστε φρέσκια ντομάτα και τριμμένο τυρί με χαμηλά λιπαρά(η πίτσα δεν μπορεί να διατηρηθεί για μεγάλο χρονικό διάστημα). Αν μάλιστα το παιδί δεν θέλει να φαίνεται ότι πήρε το κολατσιό του από το σπίτι τυλιγμένο σε αλουμινόχαρτο, αγοράστε από το σούπερ μάρκετ τα σακουλάκια που χρησιμοποιούν και τα ταχυφαγεία για να το τυλίξετε!
• Αν το παιδί θέλει να τρώει κάτι πιο ελαφρύ στο σχολείο μπορεί να πάρει 1-2 μπάρες δημητριακών οι οποίες κυκλοφορούν στην αγορά με διάφορες γεύσεις.
• Μία ακόμα καλύτερη επιλογή είναι το παστέλι το οποίο είναι χορταστικό αλλά και πάρα πολύ θρεπτικό.
• Επίσης μπορείτε να του αγοράσετε ένα κουλούρι Θεσσαλονίκης ή σταφιδόψωμο ή να του δώσετε μερικά σπιτικά κουλουράκια ή μπισκότα που θα έχετε φτιάξει με αλεύρι ολικής και ξηρούς καρπούς.

Σε μερικά παιδιά αρέσει το «τσιμπολόγημα» και γι’ αυτό συνηθίζουν να αγοράζουν ένα σακουλάκι πατατάκια και να μασουλάνε σε όλο το διάλειμμα. Μια υγιεινή επιλογή για ένα τέτοιο παιδί είναι οι ανάμεικτοι ξηροί καρποί με φρούτα. Ανακατέψτε σε ένα σακουλάκι ανάλατους και άψητους ξηρούς καρπούς (αμύγδαλα, φουντούκια, καρύδια κλπ) και μικρά τεμάχια φρούτων (σταφίδες, ρόγες ροδιού, αποξηραμένα φρούτα). Το σνακ αυτό αποτελεί ένα εξαιρετικό τονωτικό για το μυαλό και βοηθάει στην μνήμη και την μάθηση.

Όποια από τις παραπάνω επιλογές κολατσιού και να επιλέξετε θα πρέπει οπωσδήποτε να συνοδεύεται από κάποιο φρούτο ή χυμό. Αν δεν διατίθενται αυτά στο σχολείο μπορείτε να αγοράσετε μια συσκευασία με ατομικά (250ml) κουτάκια χυμού φρούτων χωρίς ζάχαρη (θα πρέπει να αναγράφεται 100% φυσικός χυμός και όχι νέκταρ ή φρουτοποτό τα οποία περιέχουν κυρίως ζάχαρη) και να δίνετε κάθε μέρα και από ένα στο παιδί. Επίσης το παιδί μπορεί να έχει στην τσάντα του κάποιο φρούτο το οποίο δεν κινδυνεύει να λιώσει. Η καλύτερη επιλογή είναι το μήλο.

Αλεξάνδρα Σ. Λιτσαρδοπούλου,
Κλινική Διαιτολόγος-Διατροφολόγος,
MSc. Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο Αθηνών
Φ.MSc. Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας